Sinema filmleri niçin birinci sınıf yönetim dersi olarak kullanılmasın?
Sanat eserleri, her ne kadar bir mesajı vermek için yapılsa da, birçok izleyici yedinci sanat sayılan sinema sanatının ürünlerini sadece izlemekle yetiniyor. Elbette özellikle Hollywood yapımlarının birer klasik olduğunu iddia etmek; onların birer tüketim ürünü olmadığını düşünmek de çok değil. Örneğin; başrolünü Bruce Willis’in oynadığı Zor Ölüm 3, bir polisiye-komedi-macera filmi olarak sınıflanabilir. Bu tür bir filmi bu şekilde sınıfladığımızda filmden de fazla bir mesaj bekleme imkanımız yok diyebiliriz. Bununla birlikte, yeryüzündeki her şey, ders verecek şekilde modellenebilir. Ömer Hayyam, bir şiirinde “atlar, bir at arabasının önüne koşulmadığı zaman arabanın bir yere gitmeyeceğini” söyler. Diğer bir deyişle, sıradan bir at arabası mükemmel bir yönetim dersini içinde barındırır. At arabasının önündeki hatların tek bir yöne dizilmiş olması, işletmelerin vizyona göre yönetilmesine örnek teşkil eder: Eğer ortada belirlenmiş ve çalışanlarca paylaşılan bir yön yoksa işletme bir yere gidemez.
Filmlerden Yönetim Dersleri
Sinema filmleri, bir hikayeye sahip olması, görsel ve işitsel algılamaya aynı anda hitap etmesi açısından herhangi bir mesajı aktarmak için mükemmel bir eğitim aracıdır. Medya kuruluşlarının haber bültenlerini kullanarak toplumu yönlendirme girişimlerini düşünürseniz, milyon dolarlık Hollywood yapımları da işletme yönetimi ya da yaratıcılık konusunda mükemmel dersler oluşturabilir.
Örneğin, Esaretin Bedeli isimli filmde cezaevi müdürü, sistem düşünüşünü kullanarak birçok mahkumu oyuna getirmektedir. Filimdeki masum mahkum baş kahraman ise, Adalet Bakanlığı’na altı yıl boyunca her hafta yazdığı, neredeyse hiç cevap alamadığı mektuplar ise, yaşamda tek bir konuya odaklanarak ısrarcı olmanın sonuç almakta ne ölçüde olduğuna ilişkin önemli bir derstir.
Başrolünü Tom Hanks’in oynadığı Forest Gump’taki düşük zekalı genç, odaklandığı işi en iyi yaparak sıradan insanları geçmektedir. Forest Gump, örneğin koşuyorsa, dünya çapında bir koşucuya; tenis oynuyorsa, dünya çapında bir masa tenisi oyuncusuna dönüşmektedir. Kritik olan her şeyi ortalama yapmak değil, bir şeyi en iyi şekilde yapmaktır. Düşük zekalı herkesin alay ettiği bir genç, belirli bir konuya odaklandığında tüm vatandaşlarını geçen bir performans ortaya koyuyor.
Başkanın Adamları isimli film, yaratıcılığın “bağlamak” anlamına geldiğini gösteren mükemmel bir filmdir. Monica Levinsky skandalına benzer bir olayla başlayan filmdeki “problem çözücü” karakteri Robert de Nero, filmin başında bir basın bülteni yayınlatır: “Seattle B 52 Bombardıman uçakları Arnavutluğu bombalamak için havalanmamıştır.” diye. Gündem bir anda bu konuya kilitlenir. Basın aslında uçakların kalktığını ispatlamaya çalışır. Robert De Nero’nun oynadığı karakter, Başkan’ın seks skandalını unutturmak için hiç ilgisiz bir konuyu gündeme getirir.
TV dizisi olan McGyver, fizik-kimya bilgileri çok gelişmiş bir gizli ajandır. Yine bu dizi film de yaratıcılığın bağlamak anlamına geldiğini vurgulayan sayısız örnekle doludur. McGyver özellikle zor durumlardan, çevredeki ilgili ilgisiz malzemeleri bir araya getirerek yaptığı silahlar, patlayıcılarla kurtulur.
Son dönemin yenilikçilik (innovation) açısından en ilginç filmlerinden biri de Kevin Spacey’in başrolünü oynadığı “Pat it forward”. Film, icat ile yeniliğin ne şekilde ayrılabileceğinin, yenilik yapmak için büyük bir kaynağa ihtiyaç olmadığının, küçük bir çocuğun bile yenilik yaparak dünyayı değiştirebileceğinin iyi bir örneğidir. Filmdeki ortaokul öğrencisine, öğretmeni tarafından “dünyayı değiştirecek bir fikir bulma” ödevi verilir. Çocuğun geliştirdiği fikir şöyledir: Her birey üç kişiye yardım edecek ama karşılık beklemeyecektir. Yardım gören her üç kişi, aldığı yardımın karşılığını başka üç kişiye ödeyecektir ve böylece giderek büyüyen bir yardımlaşma zinciri oluşacaktır.
Listesi ve temaları verilen filmler, bir yönetim dersi bakış açısıyla izlenecek olursa, izleyene çok daha fazla şey verebilir.
